Fitch ABD’nin kredi notunu indirdi… Bu yönde bir adım bundan tam 12 sene önce S&P’den gelmişti. O kararın hemen ardından ABD Hazinesi, S&P’nin hatalı karar verdiğini açıklamış, SEC ise kurum hakkında soruşturma başlatmıştı. Kısa bir süre sonra o karara baz teşkil eden raporu yazan analist görevden alınmış, bu yetmemiş kurumun başkanı Sharma da görevi bırakmıştı… Bunlar bir yana, rezerv paranın sahibi olan ABD’nin yabancı para cinsinden borçlanma notunu indirmek ne anlama geliyor olabilir ki…

ABD’nin Kredi Notunun Düşürülmesi Ne Anlama Geliyor?

Piyasalar dün reyting kuruluşu Fitch’in ABD’nin borçlanma kredi notunu AAA’dan AA+’a düşürmesi haberiyle güne başladı. Not indirimi için iki neden gösterdi:

• Artan bütçe açığı ve borç stoğu
• Kötü bütçe yönetimi (sürekli borçlanma limiti ile karşı karşıya kalınmasına atıfta bulunarak)

Grafik 1’de görüldüğü gibi ABD Federal Hükümet bütçe açığı önümüzdeki dönemde giderek artacak ve 2033 yılında milli gelirin %6.9’una ulaşacak. Bu seviye neredeyse 1973-2022 ortalamasının iki katı. Artan bütçe açıklarının kaçınılmaz sonucu olarak borç stoğunun GSYİH’ye oranı da giderek artacak. ABD Federal Bütçe Ofisi’nin yaptığı projeksiyonlara göre 2050
yılında borç stoğunun milli gelire oranı %200’e yaklaşacak (Grafik 2). Hazine’nin 2022 yılı 3. Çeyrekte 1 trilyon dolar, son çeyrekte 850 milyar dolar borçlanması öngörülüyor.

Fitch’in kararına tepkiler genelde olumsuz yönde oldu. Hazine Bakanı Jannet Yellen yaptığı yazılı açıklamada eski veriler ile alınmış yanlış bir karara olarak yorumladı. Peki not indiriminin piyasalar açısından bir önemi var mı? Bu sorunun kısa cevabı Hayır! Çünkü;

• ABD hala dünyanın en büyük ekonomisi ve dolar küresel ticarette en çok kullanılan para birimi.
• Kredi notunun önemi daha ziyade dış borçlanma için. ABD ekonomisinin yabancı para cinsinden dış borcu toplam dış borcunun %6’sı kadar.
• Kendi para birimi cinsinden risksiz kabul edildiği için birçok finansal ürün hala ABD varlık fiyatlarına göre (underlying asset) fiyatlanıyor

Dolayısıyla, kredi notunun ABD Hazinesi için pratikte fazla bir önemi yok. Not indiriminin piyasalar üzerindeki etkisi ise sınırlı oldu. ABD’nin ilk defa kredi notunun
düşürülmesi 2011 yılı Ağustos ayında gerçekleşmişti. Sonrasında S&P500 endeksi %6.6 değer kaybetmişti ve tahvil faizleri güvenli liman arayışı nedeniyle gerilemişti. Bu not indirim 2008 KüreselKrizinin sonrasında Avrupa Borç Krizi’nin devam ettiği bir döneme denk gelmişti. Bu nedenle piyasalar üzerindeki etkisi sert olmuştu. Dün gerçekleşen not indirimi ise ABD ekonomisinde aktivitenin güçlü olduğu, piyasaların risk alma modunda olduğu bir döneme denk geldi. Ayrıca not indiriminin genel olarak eleştirilmesi de piyasalar üzerindeki etkisini sınırladı. Dolayısıyla, S&P500 endeksi günü %1.55’lik düşüş ile tamamladı.